ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ތާރީހާއި ރާއްޖެ

އި ންސާނުން އުދުހުމުގެ ހުވަފެން ދެކެން ފެށީ އެތައް ޒަމާނެއް ކުރިންނެވެ. ނަމަވެސް މި ހުވަފެން ހަގީގަތަކަށް ވެގެން ދިޔައީ 1800ގެ އަހަރުތަކު ތެރޭގައި، ސަ ޖޯޖް ކައެލޭގެ ދިރާސާތަކާއެކު، އެއިރޯޑައިނަމިކްސްގެ ސައިންސަށް ހޯދާދިން ކުރިއެރުމާއެކުއެވެ. އެއަށްފަހު 1903 ވަނަ އަހަރަކީ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ތާރީހުގައި ފާހަގަކޮށްލެވޭ އަހަރެކެވެ.

އެއަހަރު އެމެރިކާގެ ރައިޓް ބްރަދާސް (އޯވެލް އާއި ވިލްބަ) ކޮންޓްރޯލްކުރެވޭ، ހަކަތަ ބޭނުންކޮށްގެން އުދުހޭ ދުރު ރާސްތާ ދަތުރެއް ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ކުރި އެވެ. އެމެރިކާގެ ނޯތް ކެރޮލައިނާގެ ކިޓީ ހޯކްގައި އެމީހުންގެ "ފްލަޔަ" މަތިންދާބޯޓު އުދުއްސާލުމާއެކު، ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ތާރީހުގެ މުޅީން އައު ސަފުހާއެއް ފެށުނެވެ. އަދި މި ކާމިޔާބާ އެކު، ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ޓެކްނޮލޮޖީއަށް އަވަސް މުސްތަގުބަލެއްގައި ކުރިއެރުންތަކެއް ލިބުނެވެ.

ފުރަތަމަ ބޮޑު ހަނގުރައިމައިގެ ދުވަސްވަރަކީވެސް ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ތާރީހުގައި އައު މަގެއް ފަހިކޮށްދިން ދައުރެކެވެ. އެދުވަސްވަރު، ލަކުޑިއާއި ފޮތިން ހަދާފައި ހުންނަ "ބައިޕްލޭންތައް"، ވަރުގަދަ ހަނގުރާމަވެރި މަތިންދާބޯޓުތަކަށް ތަރައްގީވެގެން ދިޔައެވެ. އަދި އިންޖީނު ޓެކްނޮލޮޖީއާއި، އެރޯޑައިނަމިކްސް އަދި މެޓީރިއަލް ސައިންސްގެ ރޮނގުން ލިބުނު ކުރިއެރުންތަކާއެކު، 1940ގެ ތެރޭގައި ޖެޓް އިންޖީނުގެ ޒަމާން ފެށިގެން ދިޔަ އެވެ. މިއަދު އަހަރެމެންނަށް މި ފެންނަ ގުޅިލާމެހިފައިވާ ދުނިޔެ އުފެދުނީ ދެވަނަ ބޮޑު ހަނގުރާމައަށްފަހު ތައާރަފުވި ބޯއިން 707 ފަދަ ފަސިންޖަރު ޖެޓްތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ.

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ތާރީހަކީ، މިގައުމުގެ އިގްތިސާދީ އަދި އިޖުތިމާއީ ތަރައްގީއާއި ވަރަށް ބޮޑަށް ގުޅިލާމެހިފައިވާ ތާރީހެކެވެ. ހާއްސަކޮށް، ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތް ކުރިއަރަމުން ދިޔަ ވަރަކަށް، ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ހިދުމަތްތައް ތަރައްގީވެ އަދި ފުޅާވެގެން ގޮސްފައިވެ އެވެ. އެގޮތުން ގައުމީ އެއާލައިނެއް އުފެދުމާއި، ޑޮމެސްޓިކް ވައިގެ ދަތުރުފަތުރު ތަރައްގީވުމާއި، އަދި ކަނޑުމަތީ މަތިންދާބޯޓު ދަތުރުތައް ވުޖޫދަށް އައެވެ.

ފުރަތަމަ ގައުމީ އެއާލައިން -- އެއާ މޯލްޑިވްސް" އުފެއްދީ އޮކްޓޯބަރު 1، 1974 ގައި އޭރުގެ ރައީސް އިބްރާހިމް ނާސިރު އެވެ. "ފްލައިން ފިޝް 1" އަދި "ފްލައިން ފިޝް 2"ގެ ނަމުގައި ދެ ކޮންވެއާ 440 މަތިންދާބޯޓާއެކު ފެށި މި އެއާލައިންގެ ފުރަތަމަ ދަތުރު އެއިރުގެ ހުޅުލޭ އެއާޕޯޓަށް ޖެއްސީ އޮކްޓޯބަރު 9، 1974 ގައެވެ. އެއާ މޯލްޑިވްސްގެ ފުރަތަމަ ދަތުރުތައް ފެށީ މާލެ އާއި ކޮނޅުބާ ދެމެދު ގައެވެ. ދުވާލަކު އެއްފަހަރު ކުރަމުން އައި މި ދަތުރުތައް، ފަހުން އައްޑު އަތޮޅު ގަމަށް އިތުރު ކުރި އެވެ. މިއީ ރާއްޖޭގެ އެތެރޭގެ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ފެށުމެވެ.

އެއާ މޯލްޑިވްސްގެ އިތުރުން "މޯލްޑިވްސް އެއާވޭޒް" ނަމަކަށް ކިޔުނު އެހެން އެއާލައިނެއްވެސް 1984 އިން 1986 އަށް ހިންގިއެވެ. މި އެއާލައިނުން ޑަގްލަސް ޑީސީ-8 އަދި ފޮކަ އެފް-27 މަތިންދާބޯޓުތައް ބޭނުންކުރި އެވެ. ފަލަސްތީން ލިބަރޭޝަން އޯގަނައިޒޭޝަން (ޕީއެލްއޯ)އާއެކު ހިންގި މި ޖޮއިންޓް ވެންޗަ ހުއްޓާލީ، ސިއްރު އޮޕަރޭޝަންތަކެއްގައި ބައިވެރިވާކަމަށް ތުހުމަތު ކުރެވުމާ ގުޅިގެންނެވެ.

އެތެރޭގެ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ތަރައްގީއަށް ބަލާއިރު 1989 ވަނަ އަހަރު އުފެއްދި ޓްރާންސް މޯލްޑިވިއަން އެއާވޭސް (ޓީއެމްއޭ) އަކީ، ރާއްޖޭގެ ޓޫރިސްޓު ރިސޯޓުތަކާއި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވައިގެ ބަނދަރާ ގުޅުވާލަދިން މުހިއްމު ކުންފުންޏެކެވެ. ޓީއެމްއޭގެ ހާއްސަ ކަނޑުމަތީ މަތިންދާބޯޓުތަކުން ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް ކުރާ އެތައް ދަތުރަކުން ރާއްޖެ އަންނަ ފަތުރުވެރިންނަށް އެމީހުންގެ މަންޒިލަށް ހަލުވިކަމާއެކު ގެންގޮސްދެއެވެ.

1990ގެ އަހަރުތަކުގައި އެއާ މޯލްޑިވްސްގެ ހިދުމަތްތައް އިތުރަށް ފުޅާކުރި އެވެ. އެއާބަސް އޭ300 އަދި އޭ310 ފަދަ ބޮޑެތި މަތިންދާބޯޓުތައް ބޭނުންކުރަން ފެށުމާއެކު، ދުބާއީ، ކޮލޮމްބޯ، ތިރުވަނަންތަޕޫރަމް، ކުއާލަލަމްޕޫރު، ބެންކޮކް އަދި ލަންޑަން ފަދަ ތަންތަނަށް ދަތުރުތައް ކުރި އެވެ. ނަމަވެސް 2000 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް އައިއިރު އެއާ މޯލްޑިވްސްއަށް ބޮޑެތި މާލީ ދަތިތަކާ ކުރިމަތިވި އެވެ. މީގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އެ އެއާލައިން ބަނގުރޫޓުވެ، އޭރުގެ ސަރުކާރުން އާ ހައްލުތަކެއް ހޯދި އެވެ.

ދިވެހިރާއްޖެއަކީ ކަނޑުން ވަކިވެފައިވާ ހާހަކަށްވުރެ ގިނަ ރަށް އެކުލެވޭ ގައުމަކަށް ވުމާއެކު، ވައިގެ ދަތުރުފަތުރަކީ ގައުމުގެ ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްގީއަށް ބޭނުންވާ މުހިއްމު ދާއިރާ އެކެވެ. އެގޮތުން ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ނިޒާމަށް އައި ކުރިއެރުންތަކާއެކު، މިއަދު އެއީ ޒަމާނީ ނިޒާމެކޭ ބުނުން ދޮގަކަށް ނުވާނެ އެވެ.

އެއާ މޯލްޑިވްސްއަށް ފަހު 2008 ވަނަ އަހަރު އުފެއްދި "މޯލްޑިވިއަން" އަކީ ރާއްޖޭގެ ގައުމީ އެއާލައިންގެ ގޮތުގައި މިހާރު ހިދުމަތްދެމުންދާ ދިވެހިންގެ އެއާލައިނެވެ. މި ކުންފުނީގެ އެތެރޭގެ އަދި ބޭރުގެ ދަތުރުތަކުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތައް ގުޅުވައިދިނުމުގައި އަދި ބޭރު ދުނިޔެއާ ގުޅުވައިދިނުމުގައި މުހިއްމު ދައުރެއް އަދާކުރެ އެވެ. އެގޮތުން އެތެރޭގެ ދަތުރުތަކުގެ އިތުރުން ޖާގައިގެ ގޮތުން ބޮޑެތި މަތިންދާބޯޓުތައް އިތުރުކޮށް، ގައުމީ ވައިގެދަތުރުފަތުރުގެ ވިއުގަ ދުނިޔޭގެ އެހެނިހެން ކަންކޮޅުތަކަށް ފުޅާކުރުމަށް އެކުންފުނިން މިހާރު ވަނީ މަސައްކަތްތައްވެސް ފަށާފަ އެވެ.

މީގެ އިތުރުން 1989 ވަނަ އަހަރު އުފެއްދި ޓްރާންސް މޯލްޑިވިއަން އެއަރވޭސް (ޓީއެމްއޭ) އަކީ، މިއަދު ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބޮޑު ކަނޑުމަތީގެ މަތިންދާބޯޓު އޮޕަރޭޓަރެވެ. ޓްވިން އޯޓަ ކަނޑުމަތީގެ މަތިންދާބޯޓުތަކުގެ ފްލީޓަކާއެކު، މި ކުންފުނިން ދަނީ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާއަށް އިތުރު ފުރިހަމަކަމެއް ގެނެސްދެމުންނެވެ.

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ދާއިރާ ދަނީ ކުރިއަރަމުންނެވެ. އައު ވައިގެ ބަނދަރުތައް ތަރައްގީކުރުމާއި، މަތިންދާބޯޓުތަކުގެ ފްލީޓް އިތުރުކުރުމާއި، އާ މަންޒިލްތަކަށް ދަތުރުތައް ފެށުމަކީ މި ދާއިރާގެ ކުރިމަގު އިތުރަށް އުޖާލާވެގެންދާނެ ކަންކަމެވެ. ހުލާސާކޮށް ބަލާއިރު، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ނިޒާމަކީ ގައުމުގެ އިގްތިސާދީ އަދި އިޖުތިމާއީ ތަރައްގީގައި އަސާސީ ދައުރެއް އަދާކުރާ ދާއިރާ އެކެވެ. މި ދާއިރާގެ ކުރިއެރުމާއެކު، ރާއްޖޭގެ ތަރައްގީގެ ދުވެލި އިތުރަށް ހަލުވިވެގެންދާނެކަން ކަށަވަރެވެ.