އުފަންވާއިރު އައިބު ހުރުމަކީ ގިނަ ފަހަރަށް ރަހިމުގައި ކުއްޖާ ބޮޑުވަމުން އަންނަ އިރު ދިމާވާ މައްސަލަތަކާ ގުޅިގެން އުފެދޭ އައިބުތަކެކެވެ. ބައެއް ކަހަލަ އައިބުތައް ކުއްޖާގެ ސިއްހަތާއި ފުރާނައަށް ނުރައްކަލަކަށްވެ އެވެ. އަނެއްބައި ކަންކަމުން ސިއްހަތަށް މާ ބޮޑު ގެއްލުމެއް ނުވެ ވެސް ހިނގައިދާނެ އެވެ. އުފަންވާއިރު އައިބު ހުރުމަކީ ޅަފަތުގައި ކުދިން މަރުވާން މެދުވެރިވާ މައިގަނޑު އެއް ސަބަބެވެ. ރާއްޖޭގައި ނަމަ ފާއިތުވި ދެ އަހަރު ވިހޭ ކުދިންގެ 34 ޕަސެންޓަކީ އައިބުތަކާއެކު އުފަންވި ކުދިންނެވެ.
ރާއްޖޭގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ފާހަގަކުރި "ވޯލްޑް ބާތް ޑިފެކްޓްސް ޑޭ" އާ ގުޅިގެން އައިޖީއެމްއެޗް ގައި މިއަދު ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތެއްގައި ފާއިތުވި ދެ އަހަރު އެ ހޮސްޕިޓަލަށް ރިޕޯޓުކުރި ތުއްތު ކުދިންނާ ގުޅޭ ތަފާސް ހިސާބުތަކެއް ދައްކާލި އެވެ.
ފާއިތުވި ދެ އަހަރުގެ ތެރޭގައި 4820 ކުދިން ވަނީ އުފަންވި އިރު އޭގެ ތެރެއިން 21 ކުދިންނަކީ ވިހޭ އިރު މަރުވެފައިވާ ކުދިނެވެ. އޭގެ ތެރެއިން އައިޖީއެމްއެޗަށް ވިހެއި ކުދިންގެ 4.7 ޕަސެންޓަކީ އެކި ކަހަލަ އައިބުތަކާއެކު އުފަންވި ކުދިންނެވެ. އެއީ 227 ކުދިންނެވެ. އެހެނިހެން ހޮސްޕިޓަލް ތަކަށް ވިހޭ ކުދިންގެ ތެރޭން ވެސް ތަފާތު އައިބު ހުރި 37 ކުއްޖަކު ރިޕޯޓުކޮށްފައިވެ އެވެ. މިއީ މާބަނޑު އަންހެނުންނާއި އާއިލާއެއް ފަށަން ގަސްދުކުރާ އަންހެނުން ސަމާލުވާންޖެހޭ މައްސަލައެކެވެ.
ޅަފަތުގައި މަރުވާ މައިންނާ ކުދިންގެ ނިސްބަތް ފާއިތުވި 10 އަހަރު ތެރޭ ރާއްޖެއިން ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ދަށްކޮށްފަ އެވެ. މި ސަރަހައްދުގައި ވެސް ރާއްޖެއިން ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކާމިޔާބީއެއް ހޯދި އެވެ. ނަމަވެސް އައިބުތަކާއެކު ކުދިން އުފަންވާ ރޭޓް ރާއްޖޭގައި މަތިވަމުންދާކަމުގެ އަލާމާތްތައް މިހާރު ފެންނަން ފަށާފައިވާއިރު އެފަދަ އެކި މައްސަލަތަކުގައި މިދިޔަ ދެ އަހަރުގެ ތެރޭގައި 50 ކުއްޖަކު ވަނީ މަރުވެފަ އެވެ. އެ ހުރިހާ ކުދިންނަކީ ވެސް ވިހޭ އިރު ހުރި ނުރައްކާތެރި މައްސަލަތަކަށް ފަރުވާ ފެށުމަށްފަހު ވަކިވެގެންދިޔަ ކުދިންނެވެ. މިދިޔަ ޑިސެމްބަރު މަހު ފަސް ކުއްޖަކު ވަނީ މަރުވެފަ އެވެ.
ރާއްޖޭގަ ވިހާ ކުދިންގެ ކިބައިން އެންމެ ގިނައިން ފެންނަ އައިބުތައް
- ހިތް އުފެދުމުގައި ހުންނަ އުނިކަން: 102
- މައި ބަދައާ ކަށިތަކުގެ އުނިކަން: 43
- ކަރުން މަތީގެ ގުނަވަންތަކުގެ އުނިކަން: 34
- ހަޖަމުގެ ނިޒާމުގެ އުނިކަން: 30
- ޖިންސީ ގުނަވަން އުފެދުމުގައި ހުންނަ އުނިކަން: 29
މިއީ ރާއްޖޭގެ އާބާދީގެ ނިސްބަތުން ބޮޑެތި އަދަދުތަކެކެވެ. މި ހިސާބުތައް ނަގާފައި ވަނީ 2016 އާއި 2017 އިންނެވެ.
އުފަންވާއިރު ކުދިންގެ ކިބައިގައި ހުންނަ އައިބުތައް މަދުކުރުމަށް މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަން ކަނޑައަޅައި އެކަމާބެހޭ އެކްޝަން ޕްލޭނެއް މިއަދު ހެލްތް މިނިސްޓްރީން ވަނީ ލޯންޗުކޮށްފަ އެވެ. އެއީ 2010 ވަނަ އަހަރު ޑަބްލިއުއެޗްއޯ ބޭއްވި ބައްދަލުވުމުގައި ފާސްކުރި ގަރާރެއްގެ ދަށުން އުފެދުމުގައި ހުންނަ އުނިކަން ނުވަތަ އައިބުތައް މަދުކުރުމަށް ޕޮލިސީ ލެވެލްގައި މަސައްކަތް ކުރުމަށް މެންބަރު ގައުމުތަކަށް ގޮވާލި ގޮވާލުމާ އެއްގޮތަށް އަމަލު ކުރުމަށް އެކުލަވާލާފައިވާ ޕްލޭނެކެވެ. އެ ޕްލޭނުގެ ދަށުން މާބަނޑު އިރު ކުދިންގެ ގައިގައި އައިބު ހުރިތޯ ބެލުމަށް ޓެސްޓު ކުރުމާއި އުފަންވާއިރު ހުންނަ އައިބުތަކަށް އެކަށީގެންވާ ފަރުވާދިނުމަށް ކުރަންޖެހޭ ކަންކަން ކުރުމަށް ހާއްސަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރާނެ އެވެ. އަދި މާބަނޑު ދުވަސްވަރުގައްޔާއި މާބަނޑުވާން ތައްޔާރުވާއިރު އަމަލުކުރަންޖެހޭ ރައްކާތެރި ގޮތްތަކާ ބެހޭގޮތުން އާއިލާތަކަށް މައުލޫމާތު ދިނުމަށް މަސައްކަތް ކުރާނެ އެވެ.
"ހެލްތީ ޕްރެގްނެންސީއެއް ފެށިގެން އަންނަނީ ހަމައެކަނި ބަލިވެ އިންނަ ދުވަހުން ފެށިގެނެއް ނޫން. އޭގެ މާ ކުރިން ފެށިގެން ރައްކާތެރިކަމުގެ ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަން އެބަ ޖެހޭ. އައިބުތަކާއެކު އުފަންވާ ކުދިންގެ ނިސްބަތް މަދުކުރުމަށް ރާއްޖެ ގަދަ އަޅައި މަސައްކަތްކުރަންވީ ވަގުތު މިހާރު މި އޮތީ. މާބަނޑު މީހުންނަށް އެމީހުންގެ މާބަނޑު ދުވަސްވަރު އެންމެ ދުޅަހެޔޮ ގޮތުގައި ކުރިއަށް ގެންދާނެ ގޮތް ކިޔައިދޭން ސިއްހަތު ދާއިރާގެ ޓީމުތައް ނިކުންނަން ވެއްޖެ،" މިއަދުގެ ރަސްމިއްޔާތުގައި ޑަބްލިޔުއެޗްއޯގެ ފަރާތުން ރާއްޖެއަށް ކަނޑައަޅުއްވާފައި ހުންނަވާ މަންދޫބް އަރްވިންދް މާތުރް ވިދާޅުވި އެވެ.
އައިޖީއެމްއެޗުން ބުނީ އޭޑީކޭ ހޮސްޕިޓަލާއެކު ރާއްޖޭގައި 14 ހޮސްޕިޓަލް ސެންޓަރުތަކުން ކުދިންނާބެހޭ ރަސްމީ ޑޭޓާތައް އެނަލައިޒް ކުރަމުންދާއިރު، އުފަންވާއިރު ކުދިންގެ ހުންނަ އައިބުތައް މަދު ކުރުމަށް އެކަށޭނަ މަސައްކަތްތަކެއް ރާވަން އެނގޭ ވަރަށް ޑޭޓާތައް އެބަހުރި ކަމަށެވެ. އަދި މީގެ ފަހުން ކޮންމެ އަހަރަކު މަސައްކަތްތަކާ ބެހޭ ރިޕޯޓު ވެސް އާންމުކުރާނެ ކަމަށެވެ.
ވިހާއިރު ކުދިންގެ ކިބައިގައި ހުންނަ ޑިފެކްޓްސްތަކާ ބެހޭގޮތުން ހޭލުންތެރިކަން އިތުރު ކުރުމަށް ހާޢްސަ ދުވަހެއް ފާހަގަކުރަން ފެށީ މާޗް 3، 2015 ވަނަ އަހަރު އެވެ.