ރާއްޖެއާއި މޮރިޝަސްއާ ދެމެދު މިލްކުވެރިކަމާ މެދު ހިޔާލުތަފާތުވެފައި އޮތް ޗާގޮސްގެ ރަށްތައް މޮރިޝަސްއާ ހަވާލުކުރަން އިނގިރޭސިވިލާތުން ނިންމުމާ ގުޅިގެން ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު އިނގިރޭސި ސަރުކާރަށް ސިޓީފުޅެއް ފޮނުއްވައިފި އެވެ.
އިންޓަނޭޝަނަލް ކޯޓް އޮފް ޖަސްޓިސް (އައިސީޖޭ) އިން ވަނީ ޗާގޮސްގެ ރަށްތަކުގެ މިލްކުވެރި ފަރާތަކީ މޮރިޝަސް ކަމަށް ކަނޑައަޅައި އިސްތިޝާރީ ލަފައެއް ނެރެފަ އެވެ. އައިސީޖޭގެ ލަފައާއި އެއްގޮތަށް އަމަލުކުރުމަށް އދގެ އާންމު މަޖިލީހުންވެސް ހުށަހެޅުމެއް ފާސްކޮށްފައިވެ އެވެ.
އައިސީޖޭ އިން އެގޮތަށް ނިންމީ ދިވެހި ސަރުކާރުތަކުން މީގެކުރިން ގެންގުޅެމުން އައިސްފައިވާ ސިޔާސަތަށް ނިމިގެން ދިޔަ ރައީސް އިބްރާހީމް މުހައްމަދު ސޯލިހްގެ ސަރުކާރުން ބަދަލު ގެނެސް ޗާގޮސްގެ ރަށްތަކުގެ މިލްކުވެރިކަމަށް މޮރިޝަސް އިން ކުރާ ދައުވާއަށް އިއުތިރާފްވެ ރައީސް ސޯލިހް، މޮރިޝަސްގެ ސަރުކާރަށް ފޮނުވި ސިޓީފުޅަށް ފަހު އެވެ.
ޗާގޮސްގެ ރަށްތަކުގެ މިލްކުވެރިކަމަށް ރާއްޖެއާއި މޮރިޝަސް އިން ދައުވާ ކުރަމުން ދިޔަ ނަމަވެސް އެ ރަށްތައް އިނގިރޭސި ސަރުކާރުން އިސްތިއުމާރު ކޮށްގެން އުޅޭތާ ބައިގަރުނު ވެއްޖެ އެވެ. ނަމަވެސް މޮރިޝަސް ސަރުކާރާ އެކު ކުރެވުނު މަޝްވަރާތަކަށްފަހު އެ ރަށްތައް ދޫކޮށްލުމަށް އިނގިރޭސި ސަރުކާރުން ވަނީ މިދިޔަ އޮކްޓޫބަރު މަހުގެ ތެރޭގައި އެއްބަސްވެފަ އެވެ. ޗާގޮސްގެ ރަށްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޑިއެގޯ ގާސިއާ ނުވަތަ ފޯޅަވައްސަކީ އެމެރިކާގެ އަސްކަރީ މަރުކަޒެއް ހިންގާ ތަނެކެވެ. އެއީ އިނގިރޭސީންނަށް ކުލި ދައްކައިގެން ހިންގަމުންދާ ތަނެކެވެ.
ޖުމްހޫރީ ދުވަހާ ގުޅުވައިގެން މިރޭ ދަރުބާރުގޭގައި ބޭއްވި ޖަލްސާގައި ރައީސް މުއިއްޒު ވިދާޅުވީ އިނގިރޭސި ސަރުކާރަށް ފޮނުވި ސިޓީގައި ޗާގޯސްގެ ރަށްތައް ލިބުން އައުލާކަން ބޮޑީ ރާއްޖެއަށް ކަމަށް އިނގިރޭސި ސަރުކާރަށް ދަންނަވާފައިވާނެ ކަމަށެވެ.
ރައީސް ވިދާޅުވީ ޗާގޯސްއަކީ ތާރީހީ ގޮތުން ރާއްޖެއާ ގުޅިފައިވާ ތަނެއް ކަމަށްވާތީ އެކަމާ ގުޅޭ ލިޔުންތަކާ އެކު ރާއްޖެއަށް އެތަން ލިބުން މާބޮޑަށް އައުލާކަން ބޮޑު ކަމަށް އިނގިރޭސި ސަރުކާރަށް ދަންނަވާފައިވާނެ ކަމަށެވެ.
"އެތަނަކީ އަޅުގަނޑުމެން ރަސްރަސްކަލުންގެ ފެންނާން ހުރި ލިޔެކިޔުމާ އެކުގައި އެހެން ގައުމަކަށް ވުރެ ދިވެހިރާއްޖެއަށް މާއައުލާކަން ބޮޑު،" ރައީސް ވިދާޅުވި އެވެ.
އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވީ ރައީސް ސޯލިހްގެ ސަރުކާރުން ރާއްޖޭގެ ދެކުނު ޗާގޯސްއާ ދިމާލުން ރާއްޖޭގެ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދު ދޫކޮށްލީ ގާނޫނުއަސާސީއާ ހިލާފަށް އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައިވެސް އަހާވެސް ނުލައި ކަމަށެވެ.
މޮރިޝަސް އާއި ރާއްޖެއާ ދެމެދު ޗާގޮސްއާ ދިމާލުން ކަނޑުގެ ސަރަހައްދު ބަހާނެ ގޮތަކާ މެދު ހިޔާލުތަފާތުވެފައިވާތީ ދެ ގައުމުގެ އިން ވަކިކުރުމަށް އިންޓަނޭޝަނަލް ޓްރައިބިއުނަލް ފޯ ދަ ލޯ އޮފް ދަ ސީ (އިޓްލޮސް) އަށްވެސް މޮރިޝަސް އިން މައްސަލައެއް ހުށަހެޅި އެވެ.
މިމައްސަލައިގައި އިޓްލޮސް އިން މިދިޔަ އަހަރު ނިންމި ނިންމުމުގައި ވަނީ ހިޔާލުތަފާތުވެފައިވާ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދު ބަހާނެ ގޮތްތަކެއް ކަނޑައަޅާފަ އެވެ. ރާއްޖެއާއި މޮރިޝަސް ހިޔާލުތަފާތުވެފައިވަނީ ކޮންމެ ގައުމަކުންވެސް އެ ގައުމުގެ ސަރަހައްދީ އިމުގެ ގޮތުގައި 200 މޭލުގެ ސަރަހައްދެއް ނެގުމުން ފުށުއަރާ 95،000 އަކަކިލޯމީޓަރުގެ ސަރަހައްދު ބަހާނެ ގޮތަކާ މެދު އެވެ. ހިޔާލުތަފާތުވެފައި އޮތް 95،000 އަކަކިލޯމީޓަރުގެ ސަރަހައްދު އިޓްލޮސް އިން ބަހާލީ ރާއްޖެއަށް 47،232 އަކަކިލޯމީޓަރު އަދި މޮރިޝަސްއަށް 45،331 އަކަކިލޯމީޓަރު ލިބޭ ގޮތަށެވެ. އިޓްލޮސް އިން ބަހާލި ގޮތުން ރާއްޖެއަށް ލިބުނު ސަރަހައްދު ބޮޑެވެ. އެއީ ކާމިޔާބެއް ކަމަށް ނިމިދިޔަ ސަރުކާރުން ސިފަކުރި ނަމަވެސް އޭރު އިދިކޮޅުގައި އޮތް ހުރިހާ ސިޔާސީ ޕާޓީއަކުންވެސް ގަބޫލުކުރީ އެއީ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދުން ވިއްކާލުން ކަމަށެވެ.