ތިން ވަނަ ބާރަށް ވުރެ، ސުލޫކީ ކޮމިޓީތައް ގަދަކޮށްފި!

ރައްޔިތުން މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންނަކީ ރައްޔިތުންގެ ހައްގުތަކާއި، ކަންބޮޑުވުންތަކާއި، ފިކުރުތައް ހިފައިގެން މައި ސަރުކާރާ ވަކާލާތު ކުރަން ތިބޭ ބައެކެވެ. އެއީ ޑިމޮކްރަސީއެއްގައި އަދި ރިޔާސީ ނިޒާމެއްގެ އެއް އަސާސެވެ. ނަމަވެސް ރާއްޖޭގައި މިހާރު ކަން ހިނގަނީ އެއާ މުޅިން ހިލާފަށެވެ. މަޖިލީސް މެންބަރުން މިހާރު ވެފައި ވަނީ ރައްޔިތުންގެ ކަންބޮޑުވުންތަކާ ދުރު، އިންތިހާބުވާ ސިޔާސީ ޕާޓީއެއްގެ ފިކުރުގައި ތާށިވެފައި ތިބެން ޖެހޭ ބަޔަކަށެވެ. ޕާޓީގެ ފިކުރާ ދުރަށް ހިޔާލެއް ފާޅު ކުރިޔަސް ނޫނީ ވޯޓެއް ދިނެސް އެ ވާނީ "ވިކިފައި" ތިބި ކަމަށެވެ. އަނެއްހެން ބުނާ ނަމަ ރައްޔިތުންގެ ވިސްނުމަށް ނޫނީ ގައުމީ މަސްލަހަތު ބޮޑު ފަޅިއަށް ތާއީދެއް ކޮށްލެވުނަސް ގޮނޑި "ގެއްލުވާލަނީ" އެވެ.

އޭގެ އެންމެ ބޮޑު މިސާލު ދައްކަމުން އަންނަނީ ސަރުކާރު ހިންގާ ޕާޓީ ޕީޕީއެމް އިންނެވެ. އެއީ ސުޕްރީމް ކޯޓުން ޖުލައި މަހު 13 ވަނަ ދުވަހު ކުރި ހުކުމާއި އޭގެ މައްޗައް ބިނާކޮށް ފަހުން ނެރުނު ތަފްސީލުން ވެސް މެންބަރުންގެ ގޮނޑިއަށް ވާންވީ ގޮތެއް ސާފު ނުވެ އޮތީ ވާނުވާގަ އެވެ. އެ ހުކުމާ ބެހޭ ގޮތުން ޕީޕީއެމް އިން ވެސް އަދި އިދިކޮޅު ޕާޓީތަކުން ވެސް ދައްކާ ވާހަކަތައް ރަނގަޅު ކަމަށް ގާނޫނީ މާހިރުން ވެސް އިއްތިފާގުވެ އެވެ. ނަމަވެސް އޮޅުން ބޮޅުން އަރާފައިވާ އެފަދަ ދަނޑިވަޅެއްގައި ޕީޕީއެމްގެ އަމަލުތައް ހުރީ، ސުލޫކް ކޮމިޓީ އިއްތިފާގުވާ ގޮތަކަށް ފަހަރަކު މެންބަރެއް ޕާޓީން ބޭރު ކުރުމެވެ. އަދި އިލެކްޝަނަށް ވެސް އެކަން އަންގާ މަޖިލީހުން ވެސް އެ މެންބަރު "ނަގާ އެއްލާލުމެވެ".

ކިރިޔާ ވެސް ޕާޓީއާ ދެކޮޅު ވިސްނުމެއް ގެންގުޅޭ ނަމަ އެ ޕާޓީގެ ސުލޫކީ ކޮމިޓީ ބޭނުންކޮށްގެން މެންބަރުކަން ގެއްލުވާލުމުގެ ބާރު ޕާޓީގެ އިސްވެރިންނަށް މިހާރު އެބައޮތެވެ. އެހެންކަމުން 5000 ރައްޔިތުންގެ ހައްގުގައި އިންތިހާބު ކުރާ މެންބަރަށް ވުރެ، ސިޔާސީ ޕާޓީއެއްގެ ސުލޫކީ ކޮމިޓީގައި އިންނަވާ ފަސް މެންބަރުންގެ ބާރު މާ ގަދަވީ ނޫން ހެއްޔެވެ؟ މިއީ އެންމެ ގަބޫލު ކުރެވޭ އުސޫލެއް ހެއްޔެވެ؟

ތަންކޮޅެއް "ކުރުކޮށް ފޮނިކޮށް" ބުނާނަމަ މިހާރު މެންބަރުންނަށް އޮތް ހަމައެކަނި ގޮތަކީ ސަރުކާރުން "ޖަހާ ބެރަކަށް ނެށުމެވެ". ހާއްސަކޮށް މަޖިލީހުގައި ރައީސް އަބްދުﷲ މަސީހު ބޭރު ކުރުމަށް ޕީޕީއެމްގެ ފިކުރާ ދުރަށް ޖެހިވަޑައިގަތް، 10 މެންބަރުންނަށް ހަމަ އެ ނޫން އިތުރު ގޮތެއް ނެތެވެ. ސަރުކާރުގެ އޮޑިއަށް މިއަދު ނާރައިފި ނަމަ، ގޮނޑި ގެއްލޭނެ ކަން ޕީޕީއެމް އިން އަންނަނީ ސާބިތުކޮށްދެމުންނެވެ.

އެގޮތުން އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކާ ގުޅިވަޑައިގަތް 10 މެންބަރުންގެ ތެރެއިން އެންމެ އިސްކޮށް އުޅުއްވި ހަ މެންބަރުންގެ ގޮނޑި ގެއްލުވާލާ، ބައި އިލެކްޝަން އިއުލާންކޮށްފި އެވެ. އިއްޔެ ފެނިގެން ދިޔައީ އެ ލިސްޓުގައި ހިމެނޭ އިތުރު ތިން މެންބަރަކު ޕީޕީއެމް އިން ވަކިކޮށް، ގޮނޑި ގެއްލޭނެ ކަމަށް އެ ޕާޓީން ބުނިތަނެވެ.

ބާކީ ތިއްބެވީ ތިނަދޫ ދެކުނު ދާއިރާގެ މެންބަރު އަބްދުﷲ އަހުމަދުއާ، ހަނިމާދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު ހުސެން ޝަހުދީއާ، އިހަވަންދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު މުހައްމަދު އަބްދުﷲ އެވެ. އަދި މަހިބަދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު އަހުމަދު ތޯރިގު މިހާރު ވަނީ އަލުން ސަރުކާރާ ގުޅިވަޑައިގެންފަ އެވެ. ނަމަވެސް ތޯރިގު ހިމެނޭ ގޮތަށް މި ހުރިހާ މެންބަރުންނަކީ ވެސް ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ހުކުމުގެ ކުރިން، ޖުލައި މަހު 10 ވަނަ ދުވަހު ޕީޕީއެމް އިން ވަކިވެއްޖެ ކަމަށް ބުނެ ސިޓީ އެ ޕާޓީއަށް ހުށަހެޅުއްވި މެންބަރުންނެވެ. އަދި ޕާޓީ ދަފްތަރުން އުނިކޮށްދިނުމަށް އެދި އިލެކްޝަނަށް ވެސް އެ މެންބަރުން ސިޓީ ހުށަހެޅުއްވި އެވެ.

ނަމަވެސް ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ހުކުމް އަންނަންދެން މެންބަރުންގެ ސިޓީތައް ސުލޫކީ ކޮމިޓީއާ ހަމައިން މަޑު ޖައްސާލައި ހުކުމަށް ފަހު ސަރުކާރާ "ޑީލު" ނުހަދާ މެންބަރުން ގެންދަނީ ވަކި ކުރަމުންނެވެ. ޕާޓީން ވަކިވާން އެދުނު މެންބަރުންގެ ސިޓީތަކަށް ވެސް ވީނުވީއެއް ނޭނގެ އެވެ. ފަހުވަގުތު އީސީގެ "މިނިވަން" ނިންމުން ވެސް އޮތީ ޕީޕީއެމް ކޮޅަށް ގޮސް ހުސްވެފަ އެވެ. ޕާޓީއެއްގައި ހުރުމާއި ޕާޓީން އެ މީހަކު ބޭނުން އިރެއްގައި ޕާޓިން ވަަކިވުމަކީ ކޮންމެ މީހަކަށް ވެސް ލިބިގެންވާ ހައްގެކެވެ. މަޖިލީހުގެ މެޖޯރިޓީ ދަމަހައްޓަން ކަމަށް ބުނެ މެންބަރުންގެ "ބޮލުގައި ބަޑި ޖައްސައިގެން" ޕީޕީއެމް އަކަށް ވެސް އަދި އެހެން ޕާޓީއަކަށް ވެސް މެންބަރުންނެއް ނުގެންގުޅެވޭނެ އެވެ. ނަމަވެސް މިހާރު ޕީޕީއެމްގެ އަމަލުތަކުން ހުރީ އެގޮތަށޭ ބުންޏަސް ދޮގަކަށް ނުވާނެ އެވެ.

އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކާއެކު މިހާރު ތިއްބެވި ބައެއް ޕީޕީއެމްގެ މެންބަރުން ސިފަ ކުރައްވާ ގޮތުގައި އެ ޕާޓީން އަންނަނީ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ހުކުމުގެ ނާޖާއިޒް ފައިދާ ނަގަމުންނެވެ. އަދި ސަރުކާރަށް އެއްބާރުލުން ނުދީފި ނަމަ ގޮނޑި ގެއްލުވާލާނެ ކަމުގެ އިޝާރާތްތައް ދީ، ބިރު ދައްކަމުން އަންނަ ކަމަށް ވެސް އެ މެންބަރުން ތުހުމަތު ކުރެ އެވެ.

ނަން ނުޖަހާ ގޮތަށް ޝަރުތުކޮށް، "އަވަސް" އާ ވާހަކަދެއްކެވި މެންބަރަކު ވިދާޅުވީ ޕީޕީއެމް އިން އެންމެ ފުރަތަމަ އިދިކޮޅާ ގުޅުނު މެންބަރުންނާ ވާހަކަދައްކަން މަސައްކަތް ފެށީ ޖުލައި މަހުގެ ފަހުކޮޅުގަ އެވެ. އެގޮތުން ޕާޓީއާ އަލުން ގުޅިވަޑައިގަތުމަށް ބޭނުންވަނީ ކޮން ކަމެއްތޯ ސުވާލުކޮށް އެކި ޑީލުތައް ހައްދަަވަން މަސައްކަތް ކުރެއްވި އެވެ. އަދި އެއަށް ފަހުގައި ދާދި ފަހުން މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތައް ފެށުމުގެ ކުރިން، ޖަލްސާތަކުގައި އިދިކޮޅާ ގުޅުނު މެންބަރުން ކަންތައް ކުރާ ގޮތަށް ބަލާފައި، ގޮނޑިއާ މެދު ގޮތެއް ނިންމާނެ ކަމަށް އެ ބޭފުޅުން ވާހަކަ ދެއްކެވި ކަމަށް ވެސް އެ މެންބަރުން ވިދާޅުވި އެވެ.

"އެކަމުގައި އުޅުއްވީ ޕާޓީގެ ލީޑާޝިޕުގައި ވަރަށް އިސްކޮށް އުޅުއްވާ ބޭފުޅުން، އަޅުގަނޑު ޕީޕީއެމްއާ ގުޅޭނެ ގޮތަކާއި އަލުން ގުޅެންވެގެން ކޮށްދޭންވީ ކޮން ކަމެއްތޯ ސާފުކޮށް އެކަންކަމާ ބެހޭ ގޮތުން ވާހަކަދެއްކެވި، ދެން އެހެން އޮއްވާ މިދިޔަ މަހުގެ ތެރޭގައި އަލުން ހަމަ އެ ބޭފުޅުންގެ ފަރާތުން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ލިބުނީ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާތައް އަލުން ފެށުނީމަ މަޖިލީސް ތެރޭގައި އަމަލު ހުންނަ ގޮތަކަށް ބަލާފައި ޕާޓީއިން ވަކި ކުރާނެ ކަމަށް،" މެންބަރެއް ވިދާޅުވި އެވެ.

އެހެން މެންބަރަކު "އަވަސް"އަށް ވިދާޅުވީ އޭނާ ކައިރީ ސަޕްލިމެންޓަރީ ބަޖެޓަށް ވޯޓު ދިނުމަށް ޕީޕީއެމްގެ ލީޑާޝިޕުން އެދިވަޑައިގަތް ކަމަށެވެ. އަދި އެއްބާރުލުން ނުދޭނަމަ ޕާޓީން ވަކިކޮށް ގޮނޑި ގެއްލޭނެ ކަމުގެ އިޝާރާތްތަކެއް ދިނން ކަމަށް އޭނާ ބުންޏެވެ.

"އަޅުގަނޑު އެއްބާރުލުން ނުދޭތީ ސުލޫކީ ކޮމިޓީން މައްސަލަތައް ފެށިކަން އެނގޭ، އަޅުގަނޑު ގަދަކަމުންނެއް ޕާޓީއެއްގައި ނުބެހެއްޓޭނެ، ގޮނޑި ގެއްލުވާލާނަމޭ ކިޔާފަ ބްލެކް މެއިލެއް ވެސް ނުކުރެވޭނެ،" އެ މެންބަރު ވިދާޅުވި އެވެ.

އެ މެންބަރު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ޕީޕީއެމްއާ މިހާރު ގުޅިވަޑައިގެން އުޅުއްވާ ޓޮމް ވެސް އެ ޕާޓީން ވަކިވުމަށް އިލެކްޝަނަށް ސިޓީ ފޮނުއްވި އެވެ. ނަމަވެސް ޓޮމް އަށް ސަރުކާރާ ގުޅެން ޖެހިވަޑައިގެންނެވީ ވަރަށް ގިނަ މަޖުބޫރީތަކެއް އެކަމުގެ ފަހަތުގައިވާތީ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

"[އޭދަފުށީ ދާއިރާގެ މެންބަރު]ސަލީމްއަކީ ވަރަށް ފުޅާދައިރާއެއްގައި ވިޔަފާރި ކުރައްވާ ބޭފުޅެއް، އެހެންވީމަ ސަލީމް ބަދަލުވެއްޖެއާ ވިޔަފާރިއަށް ކޮށްލާނެ ވަރުތައް އެނގޭތީ ސަލީމްގެ މުޅިން ފިތި ބަދަލު ނުވެވިގެން އެ އުޅެނީ، މިއީ ހުސް މަޖުބޫރީ ކަންކަން، ހިތާ ރޫހުން ކަމަަށް އަޅުގަނޑެއް ގަބޫލެއް ނުކުރަން،" އެ މެންބަރު ވިދާޅުވި އެވެ. "އަޅުގަނޑު 100 ޕަސަންޓު ގެރެންޓީ ދެނަން މިހާރު ވެސް އިންސާފުވެރި ސިއްރު ވޯޓަކަށް ގޮސްފިއްޔާ މީހުން އާޝޯހުވާ ވަރުގެ ބޮޑު މެޖޯރިޓީއަކުން ސަރުކާރު ބަލިވާނެ، އެކަން މިހާރު އެ ޕާޓީގެ ލީޑާޝިޕުގައި ތިބި މެންބަރުން ވެސް ވިދާޅުވޭ،"

ޕީޕީއެމްގެ ޕީޖީ ގްރޫޕް ލީޑަރު އަދި ވިލިމާލޭ ދާއިރާގެ މެންބަރު އަހުމަދު ނިހާން ހުސެން މަނިކު ވެސް މީގެ ކުރިން ވަނީ ޕާޓީއާ ވަކިވެވަޑައިގަތް މެންބަރުންނާ ވާހަކަދައްކަވަމުން އަންނަ ކަމަށް ވިދާޅުވެފަ އެވެ. އަދި ފަހަރަކު މެންބަރަކު ޕީޕީއެމްއާ ގުޅިވަޑައިގަންނަތަން ވަރަށް އަވަހަށް ފެންނާނެ ކަމަށް ނިިހާން ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ.

"މިހާރު ވެސް ވަރަށް ގިނަ މެންބަރުން އެބަތިބި އަލުން އަނބުރާ ސަރުކާރާ ގުޅެން ތައްޔާރަށް، ވަގުތު އައިސް ޖެހެމުންދާ ވަރަށްކަށް ފެންނާނެ ފަހަރަކު މެންބަރެއް ގުޅެމުންދާތަން،" މީގެ ކުރިން ދެއްވި ޕްރެސް ކޮންފަރަންސްއެއްގައި ނިހާން ވިދާޅުވި އެވެ.

ނިހާން މިހެން ވިދާޅުވި ނަމަވެސް ފެންނަނީ އޭގެ އަނެއް ކޮޅަށް ކަން ހިނގާތަނެވެ. ދުވަސްތައް ދާވަރަކަށް ފަހަރަކު މެންބަރަކު ޕާޓީން ވަކި ކުރަން ނިންމަނީ އެވެ. އަދި ގޮނޑި ގެއްލޭނެ ކަމަށް ޕާޓީން އަމިއްލައަށް އިއުލާންކޮށްލަނީ އެވެ. ޕީޕީއެމްގެ ސެކްރެޓަރީ ޖެނެރަލް އިއްޔެ ވިދާޅުވީ އިއްޔެ ވަކިކުރި ތިން މެންބަރުންގެ ގޮނޑި ގެއްލޭނެ ކަމަށެވެ.

އެތަށް ހާސް ރައްޔިތުންގެ ހައްގުތަކަކަށް އެންމެ ޕާޓީއެއްގެ ސުލޫކީ ކޮމިޓީއަކުން "ފައިން އަރަމުން"ދާ އިރު ވެސް ސުޕްރީމް ކޯޓު އޮތީ ހިމޭނުންނެވެ. މިނިވަންކަމާއެކު އިންތިހާބުތައް ބޭއްވުމުގެ ގާނޫނީ ބާރު ދީފައިވާ އިލެކްޝަން އިން މަޖިލީސް މެންބަރުން ވަކިކުރުން އެބޭފުޅުންގެ މެންޑޭޓުގައި ހިމަނައިގެން "ހެދޭ ނެހެދޭއެއް" ވެސް ނޭންގިގެން އުޅޭ އިރު ގޮނޑީގެ މައްސަލާގައި ކުރި ހުކުމް ފަހުމުވާނެ ގޮތަކަށް އިތުރު އަމުރެއް ނެރެން ޖެހޭ ކަމަށް މެންބަރުންތައް ގަބޫލު ކުރެ އެވެ.

"މިހާރު މި އޮތީ ވަރަށް ނާޒުކު ހާލަތެއްގައި، މެންބަރުންނަށް ކުރަންވީ ކަމެެއް ވާންވީ ގޮތެއް ނޭންގޭ، ހުކުމާ މެދު ޕީޕީއެމްއިން އަމިއްލަ މާނައެއް ނަގައިގެން ބޭނުން ގޮތަކަށް ހަދާ ނިންމަނީ، މި ހުރިހާ ކަމެއް ކުރާ އިރު އިލެކްޝަނާއި މަޖިލީހުގެ އިދާރާއިން އަތް ޖަހަން މި ތިބެނީ، އެހެންވެ ސުޕްރީމް ކޯޓުންް އެބަ ޖެހޭ މިކަންކަން ސާފުކޮށްދޭން، މި މައްސަލައަށް ނިމުމެއް ނެގެން ކޮންމެވެސް އެއްކޮޅެއްގައި ޖައްސަދޭން،" އިދިކޮޅު އެމްޑީޕީގެ މެންބަރަކު ވިދާޅުވި އެވެ.

ދެން އޮތީ އިލެކްޝަން ކޮމިޝަންގެ ވާހަކަ އެވެ. މެންބަރުންގެ ގޮނޑި ގެއްލުވާލާ، ބައި އިލެކްޝަން އިއުލާން ކުރާކަށް މާ އުނދަގުލެއް ނުވި އެވެ. ނަމަވެސް ގޮނޑި ގެއްލުވާލެވޭ ހައްސިއްޔަތަކީ ކޮބައިކަން ސާފު ކުރުމަށް އިދިކޮޅު ޕާޓީތަކުން ބައްދަލު ކުރުމުން އެއެއް ކިޔާ ދޭކަށް އެ ކޮމިޝަނަކަށް ނޭނގުނެވެ. ގޮނޑި ގެއްލިޖެއްތޯ މެންބަރުން ކުރާ ސުވާލަކަށް ވެސް ޖަވާބެއް ދޭކަށް އިލެކްޝަނަކަށް ނޭނގެ އެވެ. ގޮނޑި ގެއްލުވާލަން ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ހުކުމް ފަހުމުވި ނަމަވެސް، މިހާރު އެ ކޮމިޝަނަށް އެނގޭ އެއްޗެއް ހައްދަވައިގެން ނެތެވެ. އަދި ގާނޫނުގައި ބުނާ މުއްދަތުގައި އެ ކޮމިޝަނަށް ބައި-އިލެކްޝަން ވެސް ނުބޭއްވުނެވެ. އެ ކޮމިޝަނަށް ގާނޫނުން ލާޒިމްކުރާ މަސްއޫލިއްޔަތު އަދާނުކުރެވޭ އިރު ކުރެވޭ ކަމަކީ މެންބަރުންގެ ގޮނޑި ގެއްލުނު ކަމަށް ކަނޑައެޅުމެވެ.

ނަމަވެސް ޕީޕީއެމް އިން އިއްޔެ އިތުރު ތިން މެންބަރެއް ޕާޓީން ވަކިކުރުމާ ގުޅިގެން ބޮޑެތި ސުވާލުތަކެއް އަނެއްކާ ވެސް އުފެދެ އެވެ. އެ ޕާޓިން ބުނާ ގޮތަށް އެ މެންބަރުންގެ ގޮނޑި ގެއްލުނީ ހެއްޔެވެ؟ އެހެންވެއްޖެއާ ބައި އިލެކްޝަން ބާއްވަން ފައިސާ ހޯދަން ހަދަނީ ކިހިނެތް ހެއްޔެވެ؟ މަޖިލީހުން ސަޕްލިމެންޓަރީ ބަޖެޓުގައި ހަ ދާއިރާއެއްގެ ބައި އިލެކްޝަނަށް 26 މިލިއަން ރުފިޔާ ވަނީ ފާސްކޮށްފަ އެވެ. އިތުރު ތިން ދާއިރާއަށް ހަދަނީ ކިހިނެތް ހެއްޔެވެ؟ ފައިސާ ހޯދާނީ ކިހިނެތް ހެއްޔެވެ؟ ނޫނީ އަނެއްކާ ވެސް އިތުރު ދާއިރާތަކެއްގެ ރައްޔިތުންގެ އަޑު މަޖިލީހުގެ ތެރެއިން ކެނޑިގެން ދާނީ ހެއްޔެވެ؟