ޖިންސީ ގޯނާގެ ކުށް ސާބިތުކުރަން ހެޔޮ ބަދަލެއްތަ؟

ގާނޫނުތަކުގެ ބޭނުން ނަހަމަ ގޮތުގައި ހިފުމުގެ ފުރުސަތު އޮންނަ ވާހަކަ އަބަދުހެންމެ ދައްކަ އެވެ. މި ގޮތަށް ބޭނުން ކުރަމުން ދިޔަ އެއް ގާނޫނަކީ ކުޑަކުދިންނަށް ޖިންސީ ގޯނާކުރާ މީހުންނާމެދު ހާއްސަ އުސޫލުތަކަކަށް އަމަލުކުރުމުގެ ގާނޫނު ކަމަށް ގިނަ ގާނޫނީ ބޭފުޅުން އިއްތިފާގުވެ އެވެ. އެ ގާނޫނުގެ ބަލި ފައެއްގައި ހިފައި، ބަޔަކަށް ނުހައްގުން އަދަބުތަކެއް ލިބެމުންދާ ކަމަށް ވެސް ގާނޫނީ ބޭފުޅުން ދިޔައީ ވިދާޅުވަމުންނެވެ.

އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ކުޑަ ކުއްޖަކާ މެދު ޖިންސީ ގޯނާއެއް ކުރާ މީހާގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުކުރުމަށް ބޭނުންވަނީ ފަސް ހެއްކެކެވެ. އެއީ، އެ ގާނޫނުގެ 47 ވަނަ މާއްދާގައި ބުނެފައިވާ 12 ހެކީގެ ބާވަތުގެ ތެރެއިން ފަސް ބާވަތެކެވެ. ފަސް ބާވަތުގެ ހެކި ހަމަކުރުމުން އެމީހެއްގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުވީ އެވެ. އަދަބެއްގެ ގޮތުގައި 10 އަހަރާއި 25 އަހަރު ދުވަހާ ދެމެދުގެ މުއްދަތަކަށް ޖަލަށް ލެވެ އެވެ. މިއީ މީހުން މެރުމާއި ޓެރަރިިޒަމާއި މަސްތުވާތަކެތި ޓްރެފިކް ކުރުމުންދޭ އަދަބު ނަގާފައި ރާއްޖޭގައި ދެވޭ އެންމެ ބޮޑު އަދަބެވެ.

އެކަމަކު މި ބޮޑު އަދަބު މީހަކަށް ދިނުންވެފައި އޮތީ ވަރަށް ފަސޭހަ ކަމަކަށެވެ. ފަސް ބާވަތެއްގެ ހެކި ހޯދުން ވެސް ފަސޭހަ އެވެ. އެއީ، ހެކީގެ ބާވަތްތައް ކަނޑައަޅާފައިވާ ގޮތުން ކުއްޖާ ބުނާ ބުނުން ތިން ބާވަތެއްގެ ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވެ އެވެ.

އެކަމަށް މަގުފަހިވަނީ 47 ވަނަ މާއްދާގެ ތިން އަކުރެއްގެ ސަބަބުންނެވެ. އެއީ، ޅ، ކ އަދި ދ އެވެ. އެގޮތުން ޅ.ގައި ހެކީގެ ބާވަތެއްގެ ގޮތުގައި އެކަމެއް ހިނގުމުން ދާދި އަވަހަށް ނުވަތަ އެކަމެއް ހިނގުމާ ދެމެދު ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ނުވަނީސް ކުއްޖާގެ މައިންބަފައިންނަށް، ނުވަތަ ގާތް ތިމާގެ މީހަކަށް ނުވަތަ ރަހުމަތްތެރިއަކަށް ނުވަތަ ޑޮކްޓަރަކަށް ނުވަތަ ސިއްހީ އެހީތެރިއަކަށް ނުވަތަ ސައިކޮލޮޖިސްޓަކަށް ނުވަތަ ސައިކޭޓްރިސްޓަކަށް ނުވަތަ މައްސަލަ ތަހުގީގުކުރާ ފުލުހަކަށް ނުވަތަ ކުޑަކުދިން ރައްކާތެރި ކުރުމުގެ ހިދުމަތުގައި މަސައްކަތް ކުރާ މީހަަކަށް ކުޑަކުއްޖާ ދީފައިވާ ބަޔާން ހިމަނާފައިވެ އެވެ. ކ. ގައި ބުނަނީ އޭނާއާ މެދު ކަންވީ ގޮތް ކަމަށް ނުވަތަ އެކަން ހިނގައި ދިޔަ ގޮތް ކަމަށް ކުޑަކުއްޖާ ކިޔައި ދީފައިވާ ބަޔާން ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވޭނެ ކަމަށެވެ. ދ. ގައި ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވޭނެ ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ މައްސަލަ ބަލާ ފަރާތުން ކުއްޖާއާ އިންޓަވިއު ކުރުމުން ކުއްޖާ ކިޔައިދީފައިވާ ވާހަކަ އެވެ.

މި ތިން އަކުރު ވެސް ބިނާވެފައިވަނީ ކުއްޖާ ބުނާ ބުނުމުގެ މައްޗަށެވެ. އެހެންކަމުން ކުއްޖާ އެއް ވާހަކައެއް ތިން މީހުން ކައިރީ ދެއްކިޔަސް އެ ބަލަނީ ވަކި ހެއްކެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. ތިން ހެއްކެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. މީހެއްގެ މައްޗަށް މި ކުށް ސާބިތުކުރުން ފަސޭހަވެގެން ދަނީ އެހެންވެ އެވެ.

މިފަދަ ގިނަ މައްސަލަތަކެއްގައި ވަކާލާތުކުރައްވާ ގާނޫނީ ވަކީލް އަބްދުﷲ ހަސީން ވިދާޅުވީ، ގާނޫނުގައި ހެކީގެ ނިސްބަތް ކަނޑައަޅާފައިވާ ގޮތުން އަނިޔާ ލިބޭ ކުއްޖާ މަންމަ ކައިރީ ނުވަތަ ރައްޓެސެއް ކައިރީ ބުނާ ވާހަކަ، ޖެންޑާގައި ބަޔާން ދެމުން ބުނުމުންނާއި ހަމަ އެ ވާހަކަ ފުލުހެއް ކައިރީ ބުނުމުން ތިން ހެކި ހަމަވާ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އެ ކުއްޖާ ދައްކަނީ ތިން މީހުން ކައިރީ ވެސް އެއް ވާހަކައެއް ކަމަށެވެ. ތަފާތަކީ ދައްކާ މީހާ ތަފާތުންވުން ކަމަށެވެ. އެއް ވާހަކައެއް އެއްގޮތަށް ތިން މީހުން ކައިރީ ބުނުމުން ވެސް ތިން ހެއްކަށްވާއިރު، ކުށް ސާބިތުކުރުމަށް ދެން ބޭނުންވަނީ ހަމަ އެންމެ ދެ ހެއްކެވެ.

ހަސީން ވިދާޅުވީ ގާނޫނު އެގޮތަށް އޮތުން ވަރަށް ބޭއިންސާފު ކަމަށެވެ. އެގޮތަށް އޮތުން ބަޔަކަށް އެ ގާނޫނުގެ ނިވަލުގައި ކުޑަ ކުއްޖަކު ބޭނުންކޮށްގެން ކުށް ނުކުރާ މީހަކު ވެސް ކުށެއްގެ ތެރެއަށް ވައްދެމުގެ މަގު ވަރަށް ބޮޑަށް ފަހިވެފައިވާކަން ހަސީން ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ. ކުޑަ ކުދިންގެ ހައްގުތައް ރައްކާތެރިކުރުމަށް ބޮޑެތި މީހުންގެ ހައްގުތަކަށް އުނިވާ ގޮތަށް ގާނޫނު އޮތުމަކީ ކަންބޮޑުވުމެއް ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ.

ގާނޫނީ ބޭފުޅުންގެ އެ ކަންބޮޑުވުންތަކާއެކު ގާނޫނީ ވަކީލަކު ދުސްތޫރީ މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި އެ މައްސަލަ ހައިކޯޓަށް ވެއްދި އެވެ. އެކަމުގައި ހައިކޯޓުން މިދިޔަ އޮކްޓޯބަރު މަހު ކުރި ހުކުމާއެކު އެކަމާ ކަންބޮޑުވަމުން ދިޔަ ފަރާތްތަކަށް ވަނީ ފިނި ކަމެއް ލިބިފަ އެވެ. ގާނޫނުގެ އެ މާއްދާ މާނަކުރާ ގޮތަށް ބަދަލު ގެނެސް، ކުށް ސާބިތުކުރާ މިންގަނޑު ވަނީ ބަދަލުކޮށްފަ އެވެ.

ހައިކޯޓުން ކުރި ހުކުމުގައިވާ ގޮތުން ގާނުނުގައި ކުއްޖާ މީހުންނަށް ކިޔައިދޭ ކިޔައިދިނުން ވަކި ތިން ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ބެލޭނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވީ ނަމަވެސް ކުށް ސާބިތުކުރުމަށް ފަސް ހެކިން ހަމަކުރާއިރު ކުއްޖާ މީހުންނަށް ކިޔައިދޭ ކިޔައިދިނުން ބެލޭނީ އެއް ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށެވެ. އެގޮތަށް ހައިކޯޓުން ވެސް ނިންމީ ކުށް ނުކުރާ މީހަކަށް އަދަބު ދިނުމުގެ ފުރުސަތު ވަރަށް ބޮޑަށް އެކަމުގެ ސަބަބުން ލިބިދޭތީ އެވެ.

ނަން ހާމަނުކުރުމަށް ޝަރުތުތައް ވާހަކަ ދެއްކި ޖިނާއީ ގިނަ މައްސަލަތަކެއްގައި ވަކާލާތުކުރައްވާ ވަކީލަކު ވިދާޅުވީ، އެގޮތަށް ކުރިން ގާނޫނު އޮތުމުން ނުހައްގުން މިހާރު ވެސް އެތައް ބަޔަކަށް އަދަބުދެވިފައިވާ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް ހައިކޯޓުން ކުރި ހުކުމާއެކު ދެން އެގޮތަށް އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ނުހައްގުން މީހުންނަށް އަދަބު ލިބުން ހުއްޓިގެންދާނެ ކަމަށެވެ.

"މިހާރު ވެސް ތިބޭނެ އެގޮތަށް ނުހައްގުން ޖަލަށްލެވިފައި ތިބި މީހުން، ހާއްސަ ގޮތެއްގައި ރަށްރަށުގައި، މީހަކަށް ބޮޑިއެއް ދޭން ވިޔާ އެންމެ ފަސޭހައީ މި ގާނޫނުގެ ތެރެއިން ކުއްޖަކު ބޭނުންކޮށްގެން މިކަން ކުރުން، ވަރަށް ތާކުންތާކު ނުޖެހޭ ގޮތަށް ކުރިން މިއޮތީ، އެހެނަސް މިހާރު މިވަނީ ހަރުދަނާ އުސޫލެއް މިކަމުގައި ގެނެވިފައި،" އެ ވަކީލު ވިދާޅުވި އެވެ.

ވަކީލް ހަސީން ވެސް ވަނީ އެ ގާނޫނާ ގުޅޭ ގޮތުން ހައިކޯޓުން ކުރި ހުކުމަކީ ރަނގަޅު ހުކުމެއްކަން ފާހަގަކުރައްވާފަ އެވެ. ވިދާޅުވީ އެއީ އެ ގާނޫނަށް ލިބުނު އުނި ކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި ނަމަވެސް ފުރިހަމަ ކަމެއް ކަމަށެވެ. ކުރިން މިފަދަ މައްސަލަތައް ކުރިއަށް ދިޔައިރު ޝައްކުތަކެއް އެކުލެވުނު ނަމަވެސް ކުރިއަށް އޮތްތާ ގާނޫނު މަނާކުރުމުގައި ގެނައި ބަދަލުގެ ސަބަބުން އެކަން ބަދަލުވެގެންދާނެ ކަމަށް ހަސީން ވިދާޅުވި އެވެ.

ހައިކޯޓުން ނިންމި ނިންމުމާ ގުޅިގެން މިފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ކުށް ސާބިތުކުރުމަށް ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ އުނދަގޫތަކެއް ކުރިމަތިވާނެ އެވެ. އެއީ ކުރިން ކުއްޖާ ދޭ ބަޔާންތައް ވަކިވަކި ހެކީގެ ގޮތުގައި ބެލި ނަމަވެސް މިހާރު ކުށް ސާބިތުކުރުމަށް ހަމަކުރަން ޖެހޭނީ ތަފާތު ފަސް ހެއްކަކަށްވާތީ އެވެ. އެހެނަސް ގާނޫނީ ގިނަ ބޭފުޅުން ދެކެނީ އެ އުނދަގޫ ކުރިމަތިވި ނަމަވެސް ގާނޫނުގެ ދަށުން ބަޔަކަށް ނުހައްގުން އަދަބެއް ލިބުމަށްވުރެ އެގޮތް ރަނގަޅު ކަމަށެވެ.

ކޮންމެއަކަސް ގާނޫނީ ގިނަ ބޭފުޅުން ވިދާޅުވަނީ މި ބަދަލު ރަނގަޅު ކަމަށެވެ. މި ގާނޫނުގެ ތެރެއިން މީހުން ފްރޭމްކުރަމުން އައި އައުން ނިމުމަކަށް އައީ ކަމަށް އެ ބޭފުޅުން ދެކެ އެވެ.